Fotowoltaika dla rolnika – jak rozliczać VAT?

Instalacje fotowoltaiczne dla rolników zyskują coraz większą popularność na polskich wsiach. Przynoszą nie tylko korzyści dla środowiska, ale też finansów właścicieli gospodarstw rolnych. Jedną z ważnych kwestii jest rozliczanie podatku VAT, dlatego zebraliśmy aktualne informacje na ten temat.

Korzyści z fotowoltaiki dla rolnika

Zarówno rolnicy zajmujący się uprawą roślin, jak i hodowlą zwierząt, coraz częściej wprowadzają do swoich gospodarstw nowoczesne rozwiązania. Mechanizacja i automatyzacja ma jednak również swoje gorsze strony, ponieważ rośnie zużycie energii elektrycznej, a co za tym idzie – miesięczne koszty prowadzenia gospodarstwa. Rozwiązaniem jest tutaj fotowoltaika dla rolnika, która pozwala nie tylko ulżyć środowisku naturalnemu, ale też znacznie taniej produkować prąd. Dodatkowo, dla rolnictwa dostępne są dodatkowe dofinansowania – bezzwrotne dotacje lub nisko oprocentowane pożyczki, dzięki którym inwestycja w fotowoltaikę jest bardziej dostępna.

Pomoc jest oferowana również w formie ulgi inwestycyjnej – odliczenia kosztów zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznej od podatku rolnego. Mogą z niej skorzystać rolnicy rozliczający się na różnych zasadach, zarówno na podstawie podatku VAT, jak i ryczałtu. Trzeba po prostu być właścicielem gruntu oraz produkować energię elektryczną na potrzeby gospodarstwa. Warto pamiętać, że ulga jest przyznawana dopiero po zakończeniu inwestycji i może być rozliczana przez następne 15 lat, w zależności od wysokości podatku płaconego przez rolnika. Od podatku rolnego odlicza się 25% środków przeznaczonych na inwestycję.

Wysokość VAT za fotowoltaikę

Fotowoltaika w podkarpackim i innych województwach może być wykorzystywana na potrzeby gospodarstw rolnych, ale też budynków mieszkalnych. W przypadku paneli fotowoltaicznych, wykorzystuje się dwie wysokości podatku VAT: 8% lub 23%. Niektórzy inwestorzy mogą więc liczyć na preferencyjną stawkę 8%. Są to osoby objęte społecznym programem mieszkaniowym (domy o powierzchni użytkowej do 300 m²). Nie ma jednak znaczenia, gdzie zostanie zamontowana instalacja fotowoltaiczna. Może znajdować się zarówno na dachu domu, jak i budynku gospodarczego lub na gruncie. Z preferencyjnej wysokości VAT mogą więc skorzystać rolnicy, którzy będą wykorzystywać instalację do produkcji energii na potrzeby domu o powierzchni nieprzekraczającej 300 m². Jeżeli jednak fotowoltaika produkuje energię elektryczną na potrzeby działalności gospodarczej. Rolnicy, którzy nie zamierzają całkowicie wykorzystywać energii do zasilania domu, muszą więc zapłacić 23% VAT. Warto tutaj pamiętać o możliwości odliczenia podatku, która jest dostępna wyłącznie dla przedsiębiorców na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Całkowity i częściowy zwrot podatku VAT

Jeżeli rolnik jest czynnym płatnikiem VAT może w całości odliczyć podatek wliczony w koszty fotowoltaiki. Działa to w ten sposób, kiedy instalacja jest wykorzystywana wyłącznie do zasilania budynków gospodarczych. Zwrot podatku VAT w całości nie jest więc możliwy, jeżeli energia służy do zasilania gospodarstwa domowego, nawet w niewielkim stopniu. Prawo do odliczania podatku VAT przysługuje tylko w takiej części, w jakiej fotowoltaika jest wykorzystywana na potrzeby gospodarstwa.

Bardzo często instalacja jest wykorzystywana zarówno na potrzeby gospodarstwa rolnego, jak i domowego. Jednym z rozwiązań stosowanych w takiej sytuacji jest montaż dwóch oddzielnych liczników, aby dokonać widocznego podziału. Instalacje zazwyczaj posiadają jednak tylko jeden licznik. Konieczne jest wtedy dokładne określenie ilości energii elektrycznej zużywanej na potrzeby gospodarstwa i domu, a wywiązywanie się z tego obowiązku może zostać sprawdzone podczas kontroli. Określenie proporcji jest niezbędne do prawidłowego rozliczenia. Na przykład, jeśli rolnik zużywa energię w 50% na zasilanie domu i 50% na zasilanie gospodarstwa – będzie mógł odliczyć VAT wyłącznie za połowę wydatków, ponieważ to one są wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej. Warto pamiętać, że w razie jakichkolwiek wątpliwości lepiej zwrócić się do radcy o poradę w zakresie prawa podatkowego, aby uniknąć błędów i problemów z rozliczeniem.

Opodatkowanie farm fotowoltaicznych

Niektórzy rolnicy decydują się również na zarabianie na fotowoltaice w inny sposób – dzierżawiąc grunty pod farmy fotowoltaiczne. Tego typu inwestycje cieszą się coraz większym zainteresowaniem ze względu na niskie ryzyko, wysoką stopę zwrotu oraz rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną. Budowa farmy fotowoltaicznej pozwala zasilać całe gminy, a nawet powiaty w ekologiczny, tani prąd. Warto jednak pamiętać, że dzierżawa jest traktowana jako osobne źródło dochodu podczas rozliczania PIT. Jeżeli grunt jest wykorzystywany na cele nierolnicze, a tak jest w przypadku fotowoltaiki, stanowi przychód podatkowy, który podlega regulacjom ustawy PIT. Jeżeli więc rolnik oddaje grunt w dzierżawę pod budowę farmy fotowoltaicznej, musi z tego tytułu opłacać ryczałt ewidencjonowany (8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł, od kwoty przekraczającej 100 000 zł – 12,5%). Żeby przychody z dzierżawy nie podlegały podatkowi od osób fizycznych, grunt musiałby być wykorzystywany na cele rolnicze.

Przepisy podatkowe związane z fotowoltaiką mogą wydawać się skomplikowane, w rzeczywistości tysiące prosumentów nie mają jednak problemów z ich rozliczaniem. W razie wątpliwości zawsze można zwrócić się do naszych doradców lub dostępnych w wielu urzędach gminy radców prawnych.